Utrata pracy to stresujące wydarzenie, które zazwyczaj uruchamia bardzo silny proces emocjonalny. Złość, gniew, lęk, niepewność... To, co czujesz, nie jest przyjemne, możesz mieć wrażenie, że Cię przytłacza. Dlatego przejedziemy przez to razem – krok po kroku.

Utrata pracy to stresujące wydarzenie, które zazwyczaj uruchamia bardzo silny proces emocjonalny. Złość, gniew, lęk, niepewność... To, co czujesz, nie jest przyjemne, możesz mieć wrażenie, że Cię przytłacza. Dlatego przejedziemy przez to razem – krok po kroku.

To sytuacja, w których pomimo wielu emocji, musisz jak najszybciej przełączyć się z trybu emocjonalnego – czyli mieszanki przede wszystkim negatywnych emocji – na tryb racjonalny. W Twoim najgłębszym interesie leży odłożenie emocji na bok (na tyle, na ile zdołasz) i podejście do tej sytuacji na chłodno. Wtedy podejmiesz właściwe decyzje.

Dopiero co dowiedziałaś/dowiedziałeś się o utracie pracy? 

W pełni wykorzystaj potencjał swojego obecnego pracodawcy. Pamiętaj – emocje na bok.

1. Nie pal mostów. Zamiast zachowywać się w sposób, który rozładuje złość czy żal, zrób coś zdecydowanie bardziej perspektywicznego:
1. Sprawdź, czy ktoś może polecić Cię w innym miejscu,
2. Poproś o referencje – mogą przydać się podczas poszukiwania pracy.
2. Dopilnuj kwestii prawno-administracyjnych:
1. Jakie prawa Ci przysługują? 
2. Jaki masz okres wypowiedzenia? 
3. Czy przysługuje Ci zwolnienie ze świadczenia pracy (dostajesz wypłatę, ale nie musisz już pracować)?
4. A może należy Ci się odprawa?

Etap z twoim poprzednim pracodawcą jest za Tobą?

1. Zadbaj o ubezpieczenie zdrowotne.
2. Zasiłek dla bezrobotnych – być może w tej chwili jeszcze ci nie przysługuje ale pamiętaj o tej możliwości.
3. Sprawdź czy nie przysługuje ci inne wsparcie finansowe. 

Teraz przyjrzyj się swojej sytuacji krok po kroku

1. Pieniądze i czas

Oceń swoją sytuację finansową. Wydatki podziel na dwie grupy:

1. obowiązkowe miesięczne wydatki (rachunki, raty kredytów, jedzenie) – to musisz płacić
2. dodatkowe wydatki (rozrywka i przyjemności) – rzeczy, z których możesz tymczasowo zrezygnować. 

Na jak długo wystarczy ci środków finansowych? Ile masz czasu na znalezienie pracy? Zaznacz to w kalendarzu.

Jeśli nie możesz sobie pozwolić na więcej niż kilka tygodni bez pracy, punkty 2. i 3. potraktuj opcjonalnie.

2. Co spowodowało, że straciłaś/straciłeś pracę?

1. Sytuacja na rynku, redukcje, upadek firmy – przyczyny, na które Twój wpływ był niewielki lub żaden? Przejdź do punktu 3.
2. Twoje wyniki lub inne czynniki związane z Twoim zachowaniem – czy utrata pracy nastąpiła ze względu na brak umiejętności lub niskie zaangażowanie?
   1. Jakie to umiejętności? Czy chcesz je uzupełnić? Co konkretnie musisz zrobić, żeby rozwinąć te kompetencje. Ile czasu i pieniędzy na to potrzebujesz?
   2. A może brak zaangażowania jest sygnałem, że robisz coś, czego tak naprawdę nie chcesz robić?
      

3. Co, tak naprawdę, chcesz robić?

Im więcej masz czasu, tym bardziej możesz zastanowić się nad zmianą – ponoć kryzys to dobra okazja do zmiany. Utrata pracy niewątpliwie jest sytuacją kryzysową, więc może to czas na zmianę? Szczególnie wtedy, gdy wciąż robisz coś, czym nie lubisz się zajmować, nie sprawia Ci to satysfakcji, a wręcz frustruje?

Jeśli czujesz, że coś może być na rzeczy, przeczytaj artykuł "Planujesz zmiany? Najpierw poznaj te historie": https://bit.ly/zanim-zaczniesz-zmiane

Co dalej?

4. Praca z polecenia

Zapytaj znajomych, czy mogą podpowiedzieć ci, gdzie i jak warto szukać pracy. A może mogą wręcz Cię gdzieś polecić? To dobry moment na to, by sprawdzić swoją sieć kontaktów i odezwać się do osób, które mogą pomóc Ci w znalezieniu pracy.

5. Pierwsze wrażenie

Sprawdź, czy po wpisaniu twoich danych (imię, nazwisko, adres email i numer telefonu) w wyszukiwarce wyświetlają się treści niekorzystnie wpływające na Twój wizerunek (lub kompromitujące) i rujnujące pierwsze wrażenie. Jeśli tak jest, usuń je. Masz za mało czasu? Na potrzeby procesu poszukiwania pracy załóż nowy adres e-mail albo kup nowy numer telefonu, który podasz w CV.

6. Popraw swoje CV

Zaktualizuj CV pod oferty, na które chcesz aplikować (to samo dotyczy listu motywacyjnego). Za każdym razem odpowiedz sobie na pytanie – co w twoim CV ma spowodować, że to właśnie ciebie zaproszą na rozmowę. Masz wątpliwości jak to zrobić? Przeszukaj internet - jest tam wiele pomocnych materiałów, skorzystaj z doświadczeń znajomych lub skonsultuj z doradcą zawodowym.

7. Pokaż się w sieci

Masz aktualne CV? Świetnie! Zaktualizuj swoje profile online (portale branżowe albo np. LinkedIn). Nie masz? Sprawdź, gdzie w sieci osoby z Twojej profesji szukają pracy. Załóż tam swój profil. Niech będzie bardziej szczegółowy niż CV.

8. Wysyłaj CV

Nieważne jak dobre jest twoje CV, część Twoich zgłoszeń pozostanie bez odpowiedzi. Wyjątek stanowią te branże, w których ofert pracy jest więcej niż pracowników (np. IT). Wysłanie jednej aplikacji miesięcznie na wymarzone stanowisko (nawet jeśli spełniasz wszystkie kryteria) i oczekiwanie na telefon to ryzykowna strategia. Działaj szeroko – wysyłaj CV, kontaktuj się z firmami i rekruterami przez media społecznościowe. Niech Twoim problemem będzie wybór, którą pracę przyjąć, niż brak jakiegokolwiek wyboru.

9. Rób dobre wrażenie

Bierz udział w rozmowach rekrutacyjnych czy assessment center, nawet jeśli masz wątpliwość, czy to miejsce dla Ciebie. Nabywaj doświadczenia w działaniu pod presją. Dzięki temu uczysz się, jak robić dobre wrażenie mimo stresu.

10. Odmowę przekształcaj w informację zwrotną

Przyjęli cię? Świetnie! Nie udało się? Zdarza się. Prawdopodobnie nie raz spotkasz się z odmową. Potraktuj ją jako kolejne doświadczenie, z którego wyciągniesz wnioski. Koniecznie dowiedz się, co spowodowało, że nie zostałaś przyjęta/ zostałeś przyjęty. Jeśli usłyszysz ”Dziękujemy za udział w rekrutacji, zdecydowaliśmy się zatrudnić kogoś innego”, pytaj: “Co spowodowało, że nie zostałam/zostałem zatrudniona/zatrudniony? Co jeszcze powinno wynikać z mojego CV? Czego w procesie rekrutacji z mojej strony zabrakło”? Być może okaże się, że masz doświadczenia, kwalifikacje, które zadecydowałyby o przyjęciu do nowej pracy, ale o nich nie wspomniałaś/wspomniałeś!A może odwrotnie, nie masz poszukiwanych umiejętności? To Wobec tego jak możesz je uzupełnić?

Pamiętasz o trybie racjonalnym? On nadal obowiązuje, niezależnie od okoliczności Dopuszczenie fali emocji do głosu po nieudanej rozmowie lub odrzuceniu Twojej kandydatury może doprowadzić Cię do myślenia – nie udało się, nigdy się nie uda... Gdy jesteś w trybie racjonalnym, myślisz – ok, było wielu kandydatów, tym razem się nie udało, ale wiem, czego zabrakło i już nad tym pracuję.

Poszukiwanie pracy jest wyzwaniem i tak też je traktuj. Jak wyczynowy sportowiec myśli o nadchodzącej olimpiadzie. Pracuj nad sytuacją sukcesywnie, małymi krokami. Koniecznie zadbaj o dwie rzeczy. Swój stan mentalny – gdy czujesz, że podupadasz, nie wahaj się skorzystać z pomocy profesjonalisty. Drugą kwestią jest dyscyplina – to, że nie masz pracy, nie oznacza, że możesz późno chodzić spać, późno wstawać i odpuścić sobie. Wręcz przeciwnie – pilnuj dyscypliny, bo etap, który masz przed sobą, jest nie mniej ważny, niż praca, którą już niebawem zdobędziesz.

Grzegorz Boguszewski – psycholog, przedsiębiorca, menadżer projektów rozwojowych (RMP Polska). Zaangażowany w tworzenie narzędzi do pomiaru inteligencji i osobowości oraz projekty z obszaru neuronauki (Wydział Psychologii UW, Instytut Biologii Doświadczalnej, Pracownia Testów Psychologicznych). Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego oraz Politechniki Warszawskiej.